Kenmerken begeleiding Spoorzone Tilburg

  • Omvangrijke VOCl-grondwaterverontreiniging
  • Deskundige (bodem)blik bij alle ontwikkelingen
  • Grondiger gesaneerd dan wet- en regelgeving verlangt
  • Fysieke en bouwkundige randvoorwaarden contractueel vastgelegd
  • Voor bouwer extra kosten door verontreiniging goed calculeerbaar
  • Contractmanagement: saneringsplan, financiering en kostenverdeling stakeholders
  • Directievoerder en toezichthouder tijdens saneringswerkzaamheden


Ontwikkeling Spoorzone Tilburg

Rol V&S: projectmanagement, projectanalyse, specialistisch advies, saneringsontwerp VOCl-verontreiniging en planvorming, contractvorming, aanbesteding, directievoering en toezicht

Net als in veel grote steden, gaat ook de Spoorzone in Tilburg volledig op de schop. Sinds 2012 is V&S betrokken bij alle bodemsaneringen in dit oude binnenstedelijke industriegebied. Hierbij voert Ap Kemmeren namens de gemeente Tilburg het contractmanagement over het saneringsafkoopcontract voor het hele ontwikkelingsgebied, met een omvang van ruim € 5 mln. In 2016 kwam daar het contractbeheer voor de opvolgende raamcontracten grondreiniging bij. Daarnaast brengt Ap zijn expertise in bij alle bodem gerelateerde ontwikkelingszaken die binnen de Spoorzone spelen.

Deskundige ‘bodem’blik

De Spoorzone in Tilburg is op te delen in verschillende saneringslocaties. Eén daarvan is ‘MindLabs’, het voormalige NS-revisieterrein ‘Hal 70’. Dit was de werkplaats waar locomotieven uit centraal Nederland gereviseerd werden. MindLabs is hierdoor de voornaamste bronlocatie van de omvangrijke VOCl-grondwaterverontreiniging in de Spoorzone en daardoor belangrijk voor het Gebiedsgericht Grondwaterbeheer (GGB) Tilburg. Ap: “De gemeente Tilburg had behoefte aan inhoudelijke ondersteuning, een deskundige (bodem)blik bij alle ontwikkelingen binnen de Spoorzone. Het ging daarbij om de voorbereiding, dus het plannen, ontwerpen en het maken van keuzes. Daarnaast vroeg de gemeente mij hen in de uitvoering bij te staan. Ik bewaakte dan ook de financiën, de grondstromen en beoordeelde de rapporten van de uitvoerende partijen.”

Grote morele verantwoordelijkheid

Volgens de herontwikkelingsplannen moesten op deze locatie de historische buitenmuren en een ‘stalen kraanbaan’ behouden blijven. Ap ging hiermee aan de slag en legde de herontwikkelingsplannen naast de vanuit GGB vereiste bronsaneringsmaatregelen en uiteraard de in het Raamsaneringsplan opgenomen saneringsdoelstelling. “De gemeente heeft als publieke partij een grote morele verantwoordelijkheid voor de te bereiken bodemkwaliteit. Wij houden rekening met die gemeentelijke belangen en wensen. Omdat op de locatie van MindLabs veel (jonge) mensen gaan studeren en werken, wilde de gemeente Tilburg grondiger saneren dan de wet- en regelgeving minimaal verlangt. Tegelijkertijd heb je het over een budget dat door de samenleving opgebracht wordt en waar je dus ook heel zorgvuldig mee om moet gaan. Daarom maak je voortdurend de afweging of de opbrengsten van extra saneringsinspanningen in verhouding staan tot de kosten ervan”, zegt Ap.

Spoorzone Loc boulevar

Naast het vastleggen van de beoogde saneringsinspanningen, werden ook de fysieke en bouwkundige randvoorwaarden nauwkeurig contractueel vastgelegd. Ap vervolgt: “Ook die bouwkundige randvoorwaarden zijn vooral door die morele verantwoordelijkheid ingegeven, zodat de locatie niet voor 100 procent veilig is, maar voor 1000 procent. Door de randvoorwaarden goed vast te leggen, voorkom je discussies in de bouwfase. Daarnaast zorg je ervoor dat de extra kosten door verontreiniging voor de bouwer goed calculeerbaar zijn.”

Onder leiding van Ap werd met alle stakeholders overeenstemming bereikt over een definitief saneringsconcept, de onderliggende financiering en de kostenverdeling tussen de partijen. Op basis van dit saneringsconcept zijn alle contracten opgesteld en ondertekend.

Ruimte om snel te schakelen

Nadat het saneringsconcept uitgewerkt was in een detailsaneringsplan, was V&S tijdens de uitvoering van de saneringswerkzaamheden zelf nauw betrokken als directievoerder en toezichthouder. “Wij zijn de ogen en oren in het veld en bewaken of de uitvoering volgens afspraak verloopt, of zich geen wettelijk of vergunning-technische onwenselijke situaties voordoen en of alles binnen budget blijft. Doordat gezorgd was voor flexibiliteit in het detailsaneringsplan, konden we bij onvoorziene ontwikkelingen snel schakelen en bleef de bodemsanering kosteneffectief. Inmiddels is de locatie gesaneerd en overgedragen aan de ontwikkelingscombinatie, binnen de gemaakte afspraken qua tijd, geld en saneringsresultaat”, besluit Ap.


V&S werkt al ca. 20 jaar voor de gemeente Tilburg, veelal in de rol van ‘gedelegeerd opdrachtgever’, als project-, contract- en/of omgevingsmanager dan wel directievoerder en/of toezichthouder. Naast het feit dat de adviseurs deskundig zijn op het gebied van de ‘uitvoering’ en de bijbehorende contracten, kunnen zij zich verplaatsen in de rol van de gemeente Tilburg als opdrachtgever. Zij houden daarbij rekening met de bijbehorende (bestuurlijke) gevoeligheden en (maatschappelijke) verantwoordelijkheden. Een combinatie van capaciteiten die voor ons van toegevoegde waarde is.

V&S neemt het facet ‘bodem’ en het omgaan met grond bij stedelijke ontwikkelingen volledig uit handen, op zowel inhoudelijk als op contractueel vlak. De focus ligt niet alleen op de korte, probleemoplossingsgerichte termijn, maar ook op de langere, strategische termijn. Door hun jarenlange ervaring in dergelijke projecten en processen zien zij ook op andere kennisgebieden kansen en/of problemen ontstaan. Hierdoor strekt hun advisering en ondersteuning op een organische wijze verder dan alleen ‘bodem’.
Als gemeente kunnen wij enkel zeer tevreden zijn over een dergelijke adviseur die 100% vanuit ons opdrachtgeversbelang denkt en handelt en ook buiten de formele kaders van zijn verantwoordelijkheid mee blijft denken.

Gemeente Tilburg, Theo van Dongen
Programmadirecteur gebiedsontwikkeling


Meer voorbeelden uit onze dagelijkse praktijk

Als opdrachtgever mag je van ons verwachten dat we alles uit de kast halen om met de beste oplossing te komen. Hieronder vind je meer voorbeelden van toonaangevende projecten waarbij wij intensief betrokken zijn of zijn geweest. Wil je weten of onze aanpak ook aansluit bij jouw project? Neem contact met ons op, wij vertellen je graag meer.